همزمان با گسترش استفاده از خودرو در سراسر جهان و نیازمندی بیشتر به قطعات یدکی مقرون به صرفه، ساخت و عرضه قطعات یدکی تقلبی آغاز شد. در دهه های اخیر و با پیشرفت های صنعت خودروسازی از یک‌سو و کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان در برخی بازارها، تولید قطعات یدکی تقلبی نسبت به گذشته به شدت افزایش یافته است به طوری که حتی روانکارهای تقلبی نیز هم‌اکنون در برخی کارگاه‌ها به تولید می‌رسند.
در این مطلب نگاهی به راه‌های تشخیص قطعات یدکی اصلی و تقلبی خواهیم داشت. با توجه به افزایش راهکارهای جعل قطعات یدکی و تعدد لوازم تقلبی در بازار، شناسایی قطعات یدکی اصلی برای تمامی افراد کار آسانی نخواهد بود. با ما در ادامه مطلب همراه باشید تا راه های تشخیص لوازم یدکی اصل را مورد بررسی قرار دهیم تا با شناخت آنها، از وارد آمدن خسارات بیشتر به خودرو جلوگیری به عمل آید.
تبلیغات گمراه کننده، ساده‌ترین راه برای فریب مشتریان
یکی از ساده‌ترین راه های تشخیص لوازم یدکی اصل، تبلیغات گمراه کننده و قیمت نازلی است که فروشنده برای برخی قطعات ارائه می‌دهد. به طور مثال ممکن است شما برای خرید تایر به مغازه لاستیک فروشی مراجعه کنید و فروشنده مدل خاصی از تایر را با قیمتی پایین‌تر از نمونه های مشابه به شما پیشنهاد کند. در چنین مواقعی باید به قصد فروشنده شک کنید، چرا که تایرهای پیشنهاد شده یا ساخت برندی تقلبی هستند و یا اینکه از تاریخ تولید آنها زمان زیادگذشته است؛ بنابراین پیش از خرید یک قطعه یدکی، اطلاعات اولیه‌ای در مورد قیمت قطعه کسب کنید تا با خرید قطعات فیک و ارزان قیمت متضرر نشوید.
بسته بندی مشابه با قطعه اصلی
آلمان و ژاپن دو خودروساز بزرگ جهان هستند و علاوه بر صنعت خودرو، در ساخت قطعات خودرو نیز سرآمد محسوب می شوند. برندهای معتبر آلمانی و ژاپنی برای سال‌ها محصولات خود را با یک لوگو و طرح بسته بندی به بازار عرضه می کنند، چرا که فعالیت های بازاریابی آنها به گونه‌ای است که مشتریان در سراسر جهان به راحتی بتوانند محصولات آنها را تشخیص دهند. این اتفاق در مورد قطعات اصلی فرانسوی که به صورت گسترده در خودروهای داخلی استفاده می شود نیز صادق است.
تغییر نکردن لوگو و بسته بندی برندهای معتبر در طولانی مدت راهکار تازه‌ای پیش روی جعل‌کنندگان قطعات یدکی قرار داده تا با جای‌گذاری قطعات تقلبی در بسته بندی های مشابه، محصولات خود را به عنوان قطعات اصلی به مشتریان معرفی کنند. تشخیص بسته‌بندی اصلی و بسته بندی تقلبی برای هر برند با تشخیص تعدادی تفاوت کوچک امکان‌پذیر است که به مرور زمان و با تجربه حاصل می شود؛ بنابراین اگر در شناسایی بسته‌بندی اصلی و تقلبی دچار مشکل شده‌اید، بهتر است تا از یک مکانیک خبره در این مورد کمک بگیرید.
قطعات یدکی جدید با قیمت قدیم
یکی دیگر از راه های تشخیص لوازم یدکی اصل، قیمت آنها است. برخی جعل کنندگان حرفه ای قطعات یدکی، محصولات خود را با بسته بندی کاملا مشابه و با قیمتی رقابتی وارد بازار می کنند. برای مثال روغن موتورهای تقلبی یک برند معروف که در بسته بندی کاملا مشابه روانه بازار شده‌اند و تاریخ تولید تازه ای دارند اما قیمت آنها با قیمت روغن موتورهای همان برند که مدتها پیش تولید شده‌اند، یکسان است.
در چنین مواقعی یک خریدار باهوش متوجه تفاوت میان محصول اصلی و تقلبی خواهد شد. چطور امکان دارد قیمت محصولی که هم اکنون تولید شده با قیمت همان محصول در یک‌سال یا شش ماه قبل یکسان باشد؟ درج قیمت نازل یکی از ساده‌ترین راه ها برای فریب مشتریانی است که نسبت به قیمت حساس هستند و تنها کالاهای ارزان قیمت را خریداری می کنند.
بارکد خوان لوازم یدکی
امروزه بسیاری از شرکت های قطعه‌ساز ایرانی محصولات خود را با ضمانت‌نامه به مشتری عرضه می کنند. طبیعی است که هیچ قطعه ساز جاعلی حاضر به ارائه ضمانت نامه همراه محصولات خود نیست و از همین راه به راحتی می توان تفاوت بین قطعات اصلی و تقلبی را متوجه شد.
علاوه برآن، شرکت‌های قطعه ساز بزرگ همانند سایپا یدک و ایساکو سعی می کنند با درج مواردی همچون هولوگرام و کد QR، شناسایی قطعات اصلی خود را برای مصرف‌کننده تسهیل کنند. اسکن کردن کد‌های خوانش سریع یا QR به راحتی و با استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند امکان‌پذیر است، در حالی که با پیگیری شماره سریال می توان قطعه مذکور را ردیابی کرده و از اصالت آن اطمینان حاصل کرد. چنین مواردی در قطعات تقلبی مشاهده نمی شود و بنابراین مشتری در زمانی کوتاه قادر به تشخیص لوازم یدکی اصل خواهد بود.
تفاوت در عملکرد، مهم‌ترین وجه تمایز قطعه اصلی و تقلبی
با وجود تمام مواردی که پیش از این شرح داده شد، بازهم امکان دارد مشتریان فریب خورده و قطعات تقلبی را به جای لوازم اصلی خریداری کنند. استفاده از قطعات تقلبی در بلندمدت یا کوتاه مدت تاثیرات نامطلوبی بر عملکرد خودرو خواهد گذاشت و از این طریق راننده متوجه می شود که قطعه‌ای تقلبی خریداری کرده است.
برای مثال استفاده از قطعاتی همچون روغن موتور یا شمع های تقلبی موجب می شود که توان و گشتاور خودرو به طور محسوسی کاهش یابد. فیلترهای روغن تقلبی نیز زمینه ساز ایجاد گرفتگی در موتور و مسدود شدن کانال های ارتباطی هستند که در صورت عدم تعویض زودهنگام، خسارات جبران ناپذیری برای مالک به همراه خواهد داشت.
خطرات استفاده از قطعات تقلبی
همان‌طور که در قسمت قبل اشاره شد، وارد شدن آسیب به پیشرانه خودرو یکی از معایب استفاده از قطعات تقلبی است. با این حال خسارات قطعات جعلی تنها به مشکلات پیشرانه محدود نمی شوند، چرا که تمامی قسمت های اتومبیل هنگام استفاده از قطعات تقلبی در معرض خطر هستند.
برای مثال استفاده از قطعات الکتریکی تقلبی همانند چراغ‌های ارزان قیمت یا فیوزهای غیراصل، می تواند سیستم سیم‌کشی خودرو را با مشکل مواجه کرده و موجب ایجاد آتش سوزی شود. استفاده از قطعات بدنه تقلبی نیز امنیت خودرو را در هنگام تصادف به شدت تضعیف می کند و با کوچکترین برخورد، خسارات جبران ناپذیری به خودرو و سرنشینان آن وارد خواهد شد. استفاده از شیشه جلو تقلبی سرنشینان را در معرض خطرات غیرقابل پیش‌بینی قرار می دهد چرا که این شیشه‌ها بر اثر ساده‌ترین برخوردها به راحتی شکسته می شوند.
لنت های ترمز تقلبی از جمله قطعات غیراصل رایج در شرایط فعلی بازار کشورمان هستند. استفاده از این قطعات در ابتدا سر و صدای خودرو را افزایش می دهد و سپس عملکرد سیستم ترمز را تحت تاثیر قرار خواهد داد. لنت های ترمز تقلبی زودتر از موعد اعلام شده تمام می شوند و علاوه برآن صدماتی را به دیسک ترمز وارد خواهند کرد.
شاید استفاده از تایرهای تقلبی و تاریخ گذشته بیشترین خطرات را برای یک خودرو به همراه داشته باشد. تایرهای تقلبی آماده انجام وظیفه در شرایط سخت و طاقت فرسا نیستند، از این رو امکان دارد در پیچ‌های تند یا جاده‌های ناهموار دچار ترکیدگی شوند. در صورت ترکیدگی لاستیک که در مورد تایرهای تقلبی به وفور رخ می‌دهد، واژگون شدن خودرو پیامدی قابل انتظار و طبیعی خواهد بود.
قطعه اصلی از کجا بخریم؟
پاسخ به این سوال ساده است، قطعات اصلی را تنها می توان از فروشگاه‌های معتبر تهیه کرد. نمایندگی‌های فروش برندهای معتبر و قطعه فروشان بزرگ و باسابقه مثال‌هایی از فروشگاه معتبر هستند، در حالی‌که در دنیای دیجیتال امروز فروشگاه های معتبر فروش قطعات اینترنتی نیز با قدرت در بازار حضور دارند. فروشگاه اینترنتی آپشن‌کار یکی از مراکز مطمئن و مورد اعتماد برای خرید قطعات اصلی است که مصرف کنندگان می توانند قطعات مورد نیاز خود را با بهترین کیفیت و در کوتاه‌ترین زمان از این فروشگاه خریداری کنند.