حدود دو دهه است که ایلان ماسک کارآفرین و سرمایهگذار آمریکایی، انقلابی را در صنایع مختلف ایجاد کرده است. یکی از مهمترین کارهای او، راه اندازی شرکت خودروسازی تسلا و تولید محصولاتی نوآورانه بود. خودروهای این شرکت به معنای واقعی جدید بودند، چرا که از پیشرانه الکتریکی و سیستم خودران تسلا بهره میبردند. این نوآوریها تا پیش از آن در هیچ خودرو دیگری به طور همزمان مشاهده نشده بود.
سیستم اتوپایلوت تسلا از زمان عرضه نخستین محصولات این شرکت تاکنون، در خودروهای تسلا مورد استفاده قرار داشته است. این سیستم همانند هر سیستم عامل نرم افزاری دیگر، به صورت مکرر بهروز رسانی میشود تا عملکرد بهتری را از خود نشان دهد. سیستم خودران تسلا موافقان و مخالفان بسیاری دارد و هر روز بر تعداد این دو گروه اضافه میشود. با این حال خودروهای تسلا چگونه بدون راننده به مسیر خود ادامه میدهند؟ با ما همراه باشید تا در ادامه مقاله به بررسی کامل سامانه اتوپایلوت تسلا بپردازیم.
سیستم خودران تسلا واقعا خودران است؟
پیش از آن که نحوه فعالیت سیستم اتوپایلوت تسلا را بررسی کنیم، لازم است تا توضیحاتی را در مورد سامانههای رانندگی خودکار ارائه دهیم. بر اساس تعریف موسسه ایمنی بزرگراههای آمریکا یا NHTSA، سیستمهای خودران به 5 گروه تقسیم میشوند. این دستهها از صفر آغاز شده و به عدد 4 ختم میشوند. در سطح صفر کنترل تمامی ادوات خودرو در اختیار راننده است، حال آن که در سطح 4 کنترل تمامی بخشهای اتومبیل در اختیار سیستم خودران قرار دارد.
سیستمهای خودران سطح یک شامل کروز کنترلهای ساده میشوند که در اکثر خودروهای امروزی وجود دارند. این نوع از هوشمندی تنها قادر به کنترل سرعت خودرو است و نمیتواند شرایط محیطی را پایش کند.
در سطح دوم خود مختاری، قابلیتهای دیگری نیز به اتومبیلها اضافه میشوند. این قابلیتها هنگامی در دسترس هستند که خودرو شما به سیستم کروز کنترل تطبیقی، رادار نگهدارنده بین خطوط و سیستم هشدار تصادف جلو مجهز باشد. در این سطح راننده قادر است تا با فعالسازی سیستمهای گفته شده، یک رانندگی نیمه خودکار را تجربه کند. البته در این حالت راننده بایستی دستان خود را روی فرمان خودرو نگه دارد.
در سطح سوم خود مختاری، راننده نیازی به نگه داشتن دستهای خود روی فرمان ندارد و خودرو در سطح بالاتری از عملکرد طبقهبندی میشود. با این حال همچنان رفتار راننده تحت پایش است تا آماده عکس العمل باشد.
سیستم خودران تسلا در بالاترین سطح خود مختاری یعنی سطح 4 قرار دارد. در این حالت خودرو به صورت کامل محیط را پایش میکند و نیازی به دخالت راننده وجود ندارد؛ بنابراین تا زمانی که راننده به طور شخصی تصمیم بگیرد هدایت خودرو را در اختیار داشته باشد، این سیستم به وظیفه خود عمل خواهد کرد.
سیستم خودران تسلا چگونه کار میکند؟
سیستمهای خودران بر اساس انواع مختلفی از سنسورها و رادارها فعالیت میکنند و سامانه اتوپایلوت تسلا نیز از همین رویه پیروی میکند. این سیستم به انواع مختلفی از سنسورها مجهز است که فاصله خودرو با دیگر اجزای موجود در محیط را اندازهگیری میکند. با این حال سنسورها به تنهایی قادر نیستند شرایط رانندگی خودران سطح چهارم را فراهم کنند، از این رو سیستم خودران تسلا به کمک دوربینها نیز نیاز دارد. به طور کلی سیستم خودران تسلا از سه بخش رادار، سنسور و دوربین تشکیل شده است.
سنسورها
سنسورهای سیستمهای رانندگی خودران از جمله تسلا، از امواج فرا صوت استفاده میکنند. این امواج در سطحی بالاتر از قدرت شنوایی انسان قرار داشته؛ بنابراین در زندگی عادی مردم تأثیری ندارند. سنسورها این امواج را از خود ساطع میکنند تا فاصله اجسام را مورد سنجش قرار دهند. پس از برخورد امواج فرا صوت با موانع و بازگشت آنها به سمت سنسور، حسگر میتواند تشخیص دهد که چه مانعی در چه فاصلهای از خودرو قرار دارد. با این حال سنسورها برای تشخیص ابعاد یک جسم کافی نیستند و تنها موقعیت مکانی هر جسم را توصیف میکنند.
رادار
وجه تکمیل کننده سنسورها در سیستم خودران تسلا، رادار است. رادار با کمک سنسورها و همچنین امواج الکترومغناطیسی، ابعاد سایر خودروها و اجسام موجود در مسیر را تشخیص میدهد. رادار اصلی سیستم خودران تسلا در قسمت جلوی خودرو نصب میشود و تا حدود 160 متر برد دارد. با این حال ممکن است در نسخههای بهروز شده خودروهای تسلا، رادارهای دیگری در سایر نقاط خودرو نصب شود.
دوربینها
سیستم خودران تسلا برای عملکرد دقیقتر، به دوربین نیز مجهز شده است. این دوربین که به نام دوربین سه گانه مشهور است، زیر شیشه خودرو و پشت آینه وسط قرار دارد. این دوربین همانند یک چشم برای خودرو عمل میکند و کل مسیر روبرو را تحت نظر دارد.
اطلاعات دریافت شده از سنسورها و رادار با اطلاعات دریافتی دوربین تطبیق داده میشوند تا صحت آنها تأیید شود. این بخش شامل سه دوربین است که اجسام را در فاصلههای مختلف مورد سنجش قرار میدهند و برای درک تغییر وضعیت خودروها، عملکرد فوقالعادهای دارند. این دوربینها علاوه بر خودروها، خطوط جاده و همچنین عابران پیاده را مورد بررسی قرار میدهند.
سیستم هوشمند اما نه چندان کامل
سیستم خودران تسلا به راحتی و با کشیدن اهرم کروز کنترل فعال میشود. همچنین با فشردن دوباره این اهرم، سیستم اتوپایلوت تسلا غیرفعال میشود و خودرو در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
هنگامی که سیستم اتوپایلوت تسلا فعال است، با فشردن اهرم راهنما به سمت دلخواه، خودرو با رعایت اصول ایمنی تغییر لاین میدهد. همچنین تسلا قابلیتی را در اختیار مشتریان خود قرار داده است که با استفاده از گوشی همراه، اتومبیل خود را کنترل کنند. همچنین سیستم خودران تسلا قادر است تا اتومبیل شما را از پارکینگ بیرون بیاورد یا آن را در محل تعیین شده پارک کند.
جمع بندی
سیستم خودران تسلا یک سامانه هوشمند سطح چهارم است که خود مختاری کامل را برای راننده به همراه میآورد. با این حال سامانه اتوپایلوت تسلا نیز محدودیتهایی دارد. نخست آن که این سامانه برای استفاده در فضاهای شهری به طور کامل آماده سازی نشده است و تنها در اتوبانها عملکرد مناسبی دارد. همچنین تمامی سیستمهای خودران برای فعالیت صحیح به خط کشی دقیق جادهها نیاز دارند، مسئلهای که در برخی کشورها از جمله ایران به خوبی رعایت نمیشود.
در نهایت همانند دیگر سیستمهای خودران، راننده بایستی همواره دستان خود را روی فرمان تسلا نگه دارد. هر لحظه امکان وقوع مشکلی در مسیر پیش رو وجود دارد که نیازمند هوشیاری راننده است؛ بنابراین لازم است تا راننده آماده واکنش نشان دادن به هر رخدادی در مسیر پیش رو باشد. با این حال تسلا در حال بهروز رسانی مکرر سیستم اتوپایلوت خود است و در آینده نزدیک شاهد روزی خواهیم بود که خودروهای تسلا به صورت کامل در تمامی معابر به صورت خودکار رفت و آمد داشته باشند.
سوالات متداول
- سیستم خودران تسلا در کدام سطح قرار میگیرد؟
سیستم خودران تسلا در سطح چهارم سامانههای رانندگی خود مختار قرار دارد و به نوعی بالاترین سطح رانندگی هوشمند را برای راننده به ارمغان میآورد.
- آیا استفاده از سیستم خودران تسلا در تمامی مواقع امکان پذیر است؟
خیر، سیستم خودران تسلا برای حرکت در اتوبانها ایدهآل است و استفاده از آن در فضاهای شهری خطر آفرین خواهد بود. همچنین این سیستم در جادههای نه چندان باکیفیت، عملکرد دقیقی نخواهد داشت.
- سیستم خودران تسلا از چه بخشهایی تشکیل شده است؟
به طور کلی سیستم خودران تسلا از سه بخش رادار، سنسور و دوربین تشکیل شده است.