امروزه خودروها در مقایسه با گذشته هوشمند شده‌اند و بر میزان پیچیدگی آن‌ها نیز افزوده شده است. همانند هر وسیله هوشمند دیگر، خودروها نیز به واحد کنترل کننده و تصمیم‌گیرنده منطقی مجهز هستند، واحدی که آن را کامپیوتر خودرو می‌نامند. نام انگلیسی این قطعه ECU است و حتی در بازار کشورمان نیز کامپیوتر خودرو را به همین نام می‌شناسند. این نام کوتاه شده عبارت electronic control unit یا واحد کنترل الکترونیکی است که به نوع قطعه و شیوه کنترل سایر اجزای خودرو توسط آن اشاره دارد. در ادامه مطلب از فروشگاه اینترنتی آپشن کار قصد داریم شما را با کامپیوتر خودرو یا ECU بیشتر آشنا کنیم.
کامپیوتر خودرو یا ECU چیست؟
واحد کنترل الکترونیکی یا کامپیوتر خودرو یک قطعه الکترونیکی کوچک است که در قسمتی از بدنه خودرو قرار گرفته است. هر کدام از قطعات الکترونیکی وظیفه کنترل عملکرد بخشی از خودرو را برعهده دارند؛ بنابراین مجموعه کامپیوتر خودرو از تعدادی ریزکامپیوتر تشکیل شده است که هرکدام از آن‌ها عملکرد یک یا چند سیستم را برعهده دارند.
خودروهای مدرن امروزی حدود 100 قطعه ECU را در خود جای داده‌اند که این واحد‌های کنترلی از عملکردهای ضروری خودرو همانند کنترل موتور و فرمان تا عملکردهای راحتی همچون شیشه‌های برقی و تهویه مطبوع و عملکردهای ایمنی همچون قفل شدن درها را تحت نظر دارند. خودروهایی که به ییش از یک ECU مجهز هستند، ترکیبی از آن‌ها را در قالب یک ماژول کنترلی به نام PCM گردهم آورده‌اند. با این حال اکثر خودروهای داخلی تنها به یک ECU یا کامپیوتر خودرو مجهز هستند.
سیستم‌های ایمنی و دستیارهای رانندگی همچون کیسه‌های هوا، ترمز ضد قفل و ترمز اضطراری نیز ECU اختصاصی خودشان را دارند. هر ECU معمولاً شامل یک تراشه اختصاصی است که نرم افزار یا سیستم عامل خود را اجرا می کند و برای کار کردن به جریان برق و داده نیاز دارد که داده‌های آن از طریق سنسورهای مختلف جمع‌آوری می‌شوند. هر ECU توسط شرکت سازنده از پیش برنامه‌ریزی شده است و فرآیند کاری آن تفاوتی با عملکرد یک لپ تاپ یا کامپیوتر خانگی ندارد. برندهای زیمنس، ساژم، دلکو، بوش، دلفی و میتسوبیشی برخی از مشهورترین سازندگان تراشه ECU در سطح جهان هستند.
کامپیوتر خودرو یا ECU چه کاری انجام می‌دهد؟
همان‌طور که در قسمت قبل اشاره کردیم، هر ECU به یک برنامه از پیش تعیین شده مجهز شده است که توسط شرکت سازنده روی کامپیوتر آپلود می‌شود. این برنامه اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق سنسورهای خودرو دریافت می‌کند. برای مثال ECU اصلی خودرو که عملکرد پیشرانه را تحت کنترل دارد، اطلاعات مورد نیاز خود را از حسگرهایی همانند سنسور میل لنگ و سنسور میل بادامک دریافت خواهد کرد و با محاسبه مقدار سوخت تزریق شده و زمان جرقه زنی، عملکرد موتور را تنظیم می‌کند. سایر ریزکامپیوترهای خودرو نیز از چنین روندی برای کنترل باقی قسمت‌های اتومبیل استفاده می‌کنند و اگر خودرو به یک کامپیوتر مجهز باشد، همان کامپیوتر به تنهایی وظیفه محاسبه تمامی عملکردهای خودرو را برعهده خواهد داشت.
خودروسازان در فرآیند تولید اتومبیل‌های مدرن تصمیم گرفته‌اند تا به جای انبوهی از سنسورها، از یک خط ارتباطی بین قسمت‌های مختلف استفاده کنند؛ بنابراین به جای آن‌که یک خودرو به چندین سنسور برای کارهای مشابه مجهز باشد، به یک سنسور پیشرفته و خط ارتباطی ویژه مجهز خواهد بود. برای مثال سنسور سرعت در یک چرخ که سرعت چرخ را می‌سنجد، اطلاعات لازم برای بخش ترمز ضد قفل و توزیع نیروی ترمز را نیز فراهم می‌کند. سنسور تعویض دنده نیز به طور همزمان می‌تواند اطلاعات مورد نیاز سرعت سنج و سیستم تعلیق را فراهم آورد. استفاده از این روش منجر به کاهش سیم‌کشی درون خودرو می‌شود و تعمیرات برقی اتومبیل را آسان‌تر از گذشته خواهد کرد.
در اکثر خودروها به خصوص اتومبیل‌های داخلی، کامپیوتر خودرو یا ECU به یک کانکتور عیب‌یابی داخلی مجهز است که امکان دسترسی راحت به کامپیوتر خودرو از درون داشبورد را فراهم می‌آورد. این کار باعث می‌شود تا دسترسی به اطلاعات تمامی سنسورها از طریق کانکتور داخلی امکان‌پذیر باشد، از این رو نیازی نیست تا برای بررسی اطلاعات هر سنسور به آن قطعه مراجعه کنید. همچنین امکان بررسی تمامی خطاها و مشکلات کامپیوتری خودرو با استفاده از این کانکتور وجود دارد. برای مثال بررسی مشکلات سنسور اکسیژن از طریق این کانکتور امکان پذیر است. برای انجام این کار بایستی از یک تعمیرکار خبره بخواهید تا با دستگاه دیاگ به کامپیوتر خودرو شما متصل شود و با بررسی آن، خطاهای موجود را شناسایی کند تا بتوانید نسبت به برطرف ساختن خطاها و مشکلات اقدام کنید.
کامپیوتر خودرو یا ECU کجا قرار گرفته است؟
محل قرارگیری کامپیوتر خودرو یا ECU بستگی به سازنده اتومبیل شما دارد. این اطلاعات در دفترچه راهنمای هر خودرو یا صفحات وب در دسترس هستند. اکثر خودروهای تولید داخل از ساختار خودروهای پژو، سیتروئن یا رنو پیروی می‌کنند. در ادامه مکان قرارگیری کامپیوتر خودرو یا ECU در برخی برندها را آورده‌ایم.
پژو: کامپیوتر خودرو در اتومبیل‌های پژو زیر کاپوت کنار موتور یا داخل خودرو روی ستون فرمان قرار دارد.
سیتروئن: کامپیوتر خودرو در اتومبیل‌های سیتروئن نیز همانند پژو، زیر کاپوت کنار موتور قرار گرفته است.
رنو: کامیپوتر خودرو در اتومبیل‌های رنو همچون رنو مگان زیر کاپوت سمت راننده و نزدیک باطری قرار دارد.
فولکس واگن: در اکثر محصولات فولکس واگن، کامپیوتر خودرو زیر برف‌پاک کن و پشت قسمت‌های پلاستیکی قرار گرفته است.
نیسان: در مدل‌های قدیمی نیسان و خودروهایی که قبل از سال 2005 تولید شده‌اند، کامپیوتر خودرو پشت کنسول وسط خودرو قرار گرفته است اما در مدل‌های جدیدتر نیسان کامپیوتر خودرو به زیر کاپوت انتقال یافته است.
مزدا: کامپیوتر خودرو در اکثر مدل‌های مزدا زیر پای سرنشین قرار دارد. کامپیوتر خودرو در برخی مدل‌های مزدا نیز درون یک جعبه پلاستیکی و داخل محفظه موتور قرار گرفته است.
هیوندای: کامپیوتر خودرو در اکثر اتومبیل‌های هیوندای نیز همانند محصولات خانواده مزدا زیر پای سرنشین جلو قرار دارد.
بی ام و: به طور معمول کامپیوتر خودرو در محصولات بی ام و زیر کاپوت و در یک جعبه پلاستیکی قرار گرفته است. این جعبه پلاستیکی در مجاورت باطری خودرو و جعبه فیوز واقع شده است.
از کجا متوجه شویم که کامپیوتر خودرو توسط چه برندی ساخته شده است؟
اگر تمایل دارید تا بدانید کامپیوتر خودرو شما توسط چه برند یا کشوری ساخته شده است، ابتدا باید جایگاه قرارگیری آن را پیدا کنید و کامپیوتر را از جای خود خارج کنید. بر روی ECU یک برچسب با نام ساخت و تعدادی شماره سریال وجود دارد که با بررسی آن‌ها و استفاده از اطلاعات موجود در فضای وب، قادر به شناسایی برند و محل ساخت ECU خواهید بود. ابزارهای رایگانی در فضای وب ارائه شده‌اند که با بررسی شماره سریال ECU، به شما نشان می‌دهند که کامپیوتر خودرو توسط چه شرکتی ساخته شده است.
جمع‌بندی، قطعه‌ای کارآمد با دسترسی آسان
همان‌طور که اشاره شد، کامپیوتر خودرو یک قطعه اساسی در تمامی اتومبیل‌های امروزی محسوب می‌شود که بدون وجود آن، خودرو قابلیت انجام هیچ کاری را نخواهد داشت. کامپیوتر خودرو در صنعت خودروسازی ایران قطعه‌ای وارداتی محسوب می‌شود و اکثر آن‌ها از منابع خارجی تامین می‌شوند، به همین دلیل با افزایش نرخ ارز طی چند سال گذشته قیمت کامپیوتر خودرو نیز رو به افزایش گذاشته است. از سوی دیگر به دلیل دسترسی آسان به کامپیوتر خودرو، سبب شده است تا میزان سرقت این قطعه حساس در کشورمان افزایش یابد.
امروزه برای خرید کامپیوتر خودرو جهت استفاده در اتومبیل‌های داخلی، به بودجه‌ای در حدود 3 الی 3.5 میلیون تومان نیاز خواهید داشت که رقمی قابل توجه برای یک قطعه منفرد محسوب می‌شود. به همین دلیل پیشنهاد ما به شما این است که با خریداری قطعاتی همچون قفل کاپوت، ضریب ایمنی اتومبیل خود در برابر سارقان را افزایش دهید.
خوشبختانه این امکان برای شما وجود دارد که هر دو قطعه فوق را از طریق فروشگاه آپشن‌کار خریداری نمایید. با مراجعه به فروشگاه اینترنتی آپشن‌کار، تنوع مناسبی از انواع کامپیوتر خودرو و قفل‌های ایمنی را مشاهده خواهید کرد که با توجه به نیازمندی خود می‌توانید نسبت به خرید آن‌ها اقدام کنید. با این حال توجه داشته باشید که پیش از خرید کامپیوتر خودرو، الزامات و استانداردهای مربوط به اتومبیل خود را در نظر بگیرید تا مشکلات و دردسرهای ناخواسته گریبان‌گیر شما نشوند.
برای مشاهده و خرید محصولات از فروشگاه آپشن کار کلیک کنید.
