تمامی خودروها با توجه به نوع طراحی، ابعاد بدنه، زاویه قرارگیری راننده و آینهها دارای نقاط کور هستند. نقاط کور به معنی نقاطی است که راننده تنها با استفاده از آینههای جانبی و وسطی خودرو قادر به مشاهده آنها نیست و راننده برای احاطه به این نواحی ناچار به چرخاندن سر و اختصاص دقتی بیشتر دارد. عدم توجه به این نواحی مخصوصا در سرعتهای بالا میتواند منجر به بروز حوادث ناگواری شود، از اینرو شرکتهای سازنده اتومبیل با طراحی سیستمی با نام پایش نقطه کور (BSM) اقدام به افزایش ایمنی خودروها کردهاند. از این سیستم با نامها دیگر مثل رادار نقطه کور ، سیستم اطلاع رسانی نقطه کور و تشخیص نقطه کور نیز یاد میشود. اگر این سوال برای شما پیش آمده که رادار نقطه کور خودرو چیست و چگونه کار میکند، مطالعه این مطلب وبلاگ آپشن کار را به شما پیشنهاد میکنیم.
سیستم رادار نقطه کور خودرو چیست؟
BSM یک سیستم پیشرفته کمک رانندگی (ADAS) است که به رانندگان این امکان را میدهد تا از حضور سایر وسایل نقلیه که ممکن است به دلیل حضور در نقطه کور برای راننده قابل مشاهده نباشند مطلع شوند. به عبارتی دیگر این تکنولوژي به کمک رانندگان میآید تا از تعویض لاین رانندگی در هنگامی که خودوریی دیگر در آن لاین است جلوگیری کند و از احتمال بروز تصادفات این چنینی پرهیز شود.
هرچند که سیستم رادار نقطه کور جایگزینی برای نگاه کردن به اطراف خودرو و چک کردن نقاط کور نیست، اما به کمک این سیستم میتوان خطاهای انسانی که بعضاً به شدت خطرناک هستند را کاهش داد. برخی از سیستمهای BSM تنها خودرو موجود در سمت چپ و راست را نشان میدهند و برخی دیگر برد بیشتری داشته و میتوانند فاصله ۲ الی ۳ خودرویی پشت سر را نیز پوشش دهند.
سیستم رادار تشخیص نقطه کور چگونه کار میکند؟
خودروهای مجهز به سیستم رادار تشخیص نقطه کور میتوانند از چندین تکنولوژي برای تشخیص اجسام و خودروها استفاده کنند. از جمله این تکنولوژيها میتوان به رادارها و سنسورهای التراسونیک نصب شده در سمت چپ و راست سپر عقب خودرو اشاره کرد. همچنین بعضی از خودروها برای دیدن نقطه کور از دوربینهای نصب شده داخل قاب آینه خودرو استفاده میکنند. راننده میتواند سیستم هشدار دهنده نقطه کور را که معمولا در کنترل پنل خودرو موجود است، خاموش و یا روشن کند. همچنین در برخی از خودروها امکان روشن و خاموش کردن این آپشن از طریق سیستم اینفورتینمنت خودرو وجود دارد.
وقتی سیستم BSM روشن شود، سیستم در سرعتهای بالای ۳۰ کیلومتر بر ساعت فعال میشود (البته این موضوع در مورد تمامی خودروها صدق نمیکند). وقتی خودرو دیگری از هر سمت به نزدیکی نقطه کور خودرو شما برسد، سیستم با استفاده از سنسورها از حضور خودرو مطلع شده و راننده را از حضور خودرویی در نقطه کور با خبر میکند. عموما اطلاع رسانی سیستم هشدار نقطه کور بهصورت روشن شدن علامتی به رنگ نارنجی روی آینههای جانبی خودرو است. البته در برخی از خودروها، علائم هشدار دهنده در صفحه پشت آمپر یا نمایشگر هدآپ خودرو نمایش داده میشوند. همچنین در برخی از خودروها، این علائم به اضافه تولید صدای هشدار بیب مانند راننده را از حضور خودرویی دیگر در نقطه کور در جریان میگذارند. در برخی از نسخههای این سیستم نیز شاهد استفاده از هشدارهای لمسی مثل لرزاندن صندلی و فرمان خودرو علاوه بر هشدارهای بصری برای این سیستم هستیم.
سیستم هشدار نقطه کور، مطلع کردن راننده نسبت به حضور خودرویی دیگر در نقطه کور را بدون توجه به این مسئله که راننده برای تعویض خطوط اقدام به راهنما زدن کرده است یا خیر انجام میدهد. به عبارتی این سیستم در تمامی شرایط راننده را از وضعیت نقاط کور خودرو با خبر میکند. همچنین در نسخههای بهینهتر شده BSM، پای سطوحی از رانندگی خودران نیز به ماجرا باز شده است. چنانچه راننده با وجود تشخیص سیستم، قصد تغییر لاین داشته باشد و سیستم احتمال برخورد با وسیله نقلیه کناری را بدهد با فرمان دادن و ترمزگیری خودکار سعی در جلوگیری از برخورد خواهد کرد. هرچند که در هر صورت باز هم کنترل کامل وسیله نقلیه به طور کامل در اختیار راننده است.
برخی سیستمهای هشدار دهنده نقطه کور با استفاده دوربینها عملکرد بسیار بهتری را ارائه میکنند به طوری که وقتی راننده با راهنما زدن قصد خود از تعویض لاین را مشخص میکند، سیستم ویدئو ضبط شده توسط دوربینها جانبی را روی نمایشگر پشت فرمان به نمایش میگذارد تا راننده بتواند به راحتی نقطه کور خود را پوشش دهد.
نقطه کور در کامیونها و کشندهها
کشندهها و کامیونها نقش بزرگی در سیستم ترانزیت کالا بازی میکنند و به همین دلیل حضور پر رنگی در بزرگراهها دارد. از نظر نقطه کور کامیونها به دلیل طول زیاد، ارتفاع بالا و طراحی بدنه وضعیتی بسیار بدتر از خودروهای سواری دارند. وجود سیستم هشدار نقطه کور در این دسته از وسایل نقیله بهواسطه نقطه کور بزرگ، اهمیت زیادی دارد. در طراحی سیستم هشدار نقطه کور در کامیونها و کشندهها از دو سنسور در هر طرف استفاده میشود که نقش سنجش حضور سایر وسایل نقیله در نقطه کور را دارد. این سنسورها به طور کامل ناحیه کناری تریلر و ناحیه پشت آن را پوشش میدهند و هنگام ورود هر خودرو به این ناحیه، راننده با استفاده از علائم هشدار دهنده سیستم روی آینهها و یا پشت آمپرها در جریان قرار میگیرد. حتی در برخی از کامیونها در صورت نادیده گرفته شدن و یا حواسپرتی راننده به هشدار نقطه کور، اطلاع رسانی صوتی نیز انجام خواهد شد تا راننده از حضور خودرویی دیگر در نقطه کور کامیون مطلع شود.
ملاحظات سیستم رادار نقطه کور
با اینکه سیستم BSM در عملکرد و تحقق انتظارات از آن موفق بوده و توانسته است به سیستمی استاندارد و مناسب در خودروها امروزی تبدیل شود اما همچنان مانند هر سیستم دیگری دارای مشکلات و نواقصی است که به آنها اشاره میکنیم.
- این سیستم اصالتا برای استفاده در بزرگراهها طراحی شده است و طبعا بهترین عملکرد را در سرعتهای بالا که عموما در بزرگراهها قابل دسترسی است ارائه میکند. پس در سرعتهای پایین در داخل شهر ممکن است از کاربردی بودن این سیستم کاسته شود.
- سرعت حرکت خودرویی که از نقطه کور به ما نزدیک میشود هم در قدرت تشخیص سنسور نقش دارد و سیستم نمیتواند وسایل نقلیه با سرعتهای خیلی بالا را شناسایی کند. این سیستم نیز مانند تمامی سیستمها محدودیتهایی دارد و سرعت نزدیک شدن وسیله مورد نظر به خودرو شما تا حد مشخصی قابل تشخیص خواهد بود که این حد سرعت در دفترچه راهنمای خودرو ارائه شده است.
- همانطور که پیشتر اشاره شد، چشمان سیستم رادار تشخیص نقطه کور شامل سنسورها، دوربینها و رادارهای موجود در سپر عقبی خودرو میشوند. پس طبیعی است با کثیف شدن و مسدود شدن مسیر دید این سیستمها، عملکرد سیستم دچار نقص شود. در حقیقت محدود شدن دید این سنسورها توسط برف، یخ، رطوبت، گرد و خاک، گل و یا هر چیز دیگری عملکرد این سیستم را با مشکل مواجه خواهد کرد. پس اگر خودروی شما مجهز به سیستم هشدار نقطه کور است سعی کنید تا حد امکان از تمیز بودن محل قرارگیری سنسورها اطمینان حاصل کنید.
- بدیهی است سنسورهای به کار رفته در این سیستم محدودیتهایی در تشخیص وسایل نقلیه نزدیک به خودرو را داشته باشد. یکی از این محدودیتها بستگی به سایز و ابعاد وسیله نقلیهای دارد که نزدیک میشود. جدا از خودروهای عادی و کامیونها و کشندههای با سایز بزرگ، موتور سیکلتها و سایر وسایل نقلیه هم سایز آنها مثل دوچرخهها سختتر توسط این سیستم شناسایی خواهند شد. سیستم BSM همیشه نمیتواند موتورسیکلتها را به خوبی تشخیص و تمایز دهد. این موضوع در مورد سایر اجسامی با سایز مشابه نیز صدق میکند.
- سیستم هشدار نقطه کور تنها یک دستیار است و طبعا نمیتواند در مواقع حساس تصمیمگیری کند و یا اینکه جایگزینی برای احتیاط و رانندگی ایمن باشد. پس در هنگام رانندگی و استفاده از این سیستم احتیاط لازم را به عمل آورید.
نتیجه گیری
همانطور که اشاره شد سیستم هشدار نقطه کور یکی از سیستمهای کمک رانندگی است که به لطف پیشرفت در تکنولوژی، امروزه شاهد استفاده گسترده از آن در خودروهایمان هستیم. با وجود کارایی ساده این سیستم، اهمیت حضور آن مخصوصا در سرعتهای بالا مشخص میشود چرا که طبق آمارها، انحراف از لاین اصلی و برخورد با خودروی کناری که به دلیل نقطه کور برای راننده قابل مشاهده نبود میتواند تصادفها بسیاری خطرناکی را رقم بزند.
افزوده شدن سایر سیستمها نظیر هشدار صوتی و لمسی نیز موجب میشود تا راننده در هنگام حضور خودرویی در نقطه کور حواس خود را بیشتر جمع کند. در نهایت باید گفت که وجود این دست سیستمها علاوه بر آسانتر کردن رانندگی، ایمنی خودرو و سرنشینان را به طور قابل توجهی افزایش میدهند.