پدل شیفتر سیستم جدیدی در صنعت خودروسازی است. این آپشن در ابتدا برای خودروهای مسابقه‌ای معرفی شد، اما در حال حاضر در خودروهای لوکس و حتی خودروهای ایرانی نیز قابل‌نصب است. پدل شیفتر یا همان دنده پشت فرمان در شرایط خاص کنترل بیشتری به راننده می‌دهد؛ به‌عنوان مثال بدون نیاز به جدا کردن دست از فرمان در جاده‌های پرپیچوخم، ترافیک، مسابقات و جاده‌های لغزنده، قابلیت تعویض دنده وجود دارد. پدل شیفتر به یک استاندارد در بسیاری از خودروهای اسپرت و لوکس تبدیل شده است؛ خودروهایی از جمله کیا سراتو، مرسدس بنز C کلاس، بی ام و سری 3، میتسوبیشی لنسر و لکسوس IS. در صورتی که از پدل شیفتر درست استفاده شود، هم در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌شود و هم عمر گیربکس افزایش می‌یابد. اگر به‌دنبال تجربه‌ای هیجان‌انگیز، رانندگی راحت‌تر و ایمین‌تر هستید، پدل‌شیفتر این امکان را برای شما فراهم کرده است.
پدل شیفتر اهرمی است که کمک می‌کند راننده کنترل بیشتری روی گیربکس اتوماتیک خودرو داشته باشد؛ یعنی راننده با دو پدالی که معمولا در پشت فرمان تعبیه می‌شود، می‌تواند با دقت بیشتر و سریع‌تر دنده عوض کند. یکی از این دو پدال برای افزایش دنده (Shift up) و دیگری کاهش دنده (Shift Down) به‌کار می‌رود. این تکنولوژی هنگام سبقت یا عبور از پیچ تند این امکان را فراهم می‌کند که دنده خودرو با سرعت‌عمل بالاتری تعویض شود.
در خودروهای دنده‌اتوماتیک، گیربکس اتوماتیک، خودکار دنده‌ها را تعویض می‌کند. با این حال در صورتی که خودرو مجهز به پدل شیفتر باشد، راننده می‌تواند در شرایطی که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، از این آپشن استفاده کند.
به زبان ساده، بدون اینکه لازم باشد راننده دستان خود را از فرمان جدا کند، با لمس پدالِ پدل شیفتر به‌راحتی می‌تواند دنده را عوض کند که این قابلیت باعث ایمنی بیشتر سرنشینان خودرو می‌شود.
قبل از ادامه مقاله پیشنهاد می‌کنیم ویدئو زیر را مشاهده کنید تا بهتر با پدل شیفتر آشنا شوید
پدل شیفتر به‌دلایل متعددی در میان علاقه‌مندان به رانندگی اسپرت و همينطور رانندگی روزمره محبوبیت دارد. از مهم‌ترین مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مزایای پدل شیفتر در رانندگی
یکی از دلایل اهمیت پدل شیفتر در خودروسازی، فراهم کردن ایمنی بیشتر در جاده و رانندگی آسان‌تر و هیجان‌انگیز است. همانطور که قبلا هم اشاره شد، راننده می‌تواند فقط با پدال پشت فرمان در لحظه‌های حساس و بحرانی به‌سرعت دنده‌ها را تعویض کند؛ مثل رانندگی در جاده‌های پرپیچوخم، لغزنده یا سبقت که احتیاج به کنترل بهتر و بیشتر سرعت خودرو دارد.
ایمنی بیشتر سرنشینان
وقتی راننده کنترل بیشتری بر روی خودرو داشته باشد، به‌طبع در شرایط خطرناک و مسیرهای صعب‌العبور راحت‌تر رانندگی می‌کند. در نتیجه کنترل بیشتر خودرو، امنیت بیشتری برای سرنشینان خودرو فراهم می‌شود. فرض کنید در یک روز برفی در جاده‌ای لغزنده همراه با خانواده در حال رانندگی هستید، اگر بتوانید به‌راحتی دنده‌ها را تعویض کنید و از دنده‌‌های پایین‌تر استفاده کنید، خطر لغزش چرخ و تصادف کاهش می‌یابد و همین یعنی ایمنی بیشتر شما و عزیزان شما.
بهینه‌سازی و کاهش مصرف سوخت
در صورتی که خودرو مجهز به پدل شیفتر باشد، در هر لحظه دنده متناسب با سرعت و شرایط تغییر می‌کند؛ در نتیجه کارکرد بهینه موتور خودرو، در مصرف و هزینه سوخت صرفه‌جویی می‌شود که همین کاهش مصرف سوخت، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌کند. در واقع با همین کارهای به‌ظاهر کوچک می‌توانیم ردپای کمتری از خود روی کره زمین بر جای بگذاریم.
پدل شیفتر، انتخابی اقتصادی
در نتیجه کاهش مصرف سوخت با پدل شیفتر یا همان پدال تعویض دنده، نه‌تنها در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌شود، بلکه عمر قطعات خودرو نیز افزایش می‌یابد؛ چرا که تعویض پیدرپی دنده موجب استهلاک و کاهش عمر موتور خودرو و دیگر قطعات آن می‌شود.
پدل شیفتر در خودروهای اسپرت و مسابقات اتومبیلرانی
در دنیای مسابقات اتومبیلرانی هر ثانیه اهمیت دارد و تعیین‌کننده برد و باخت در این مسابقات است. یکی از آپشن‌هایی که موجب می‌شود راننده بتواند از تمام توانایی‌های خود و خودرو استفاده کند و همینطور سرعت‌عمل و دقت بالایی در تعویض دنده داشته باشد، سیستم پدل شیفتر یا همان فرمان پشت دنده است.
پدل شیفتر در خودروهای لوکس و مدرن
استفاده از پدل شیفتر محدود به خودروهای اسپرت و مسابقه‌ای نمی‌شود؛ این تکنولوژی در خودروهای لوکس و مدرن نیز به‌کار می‌رود و برای راحتی و همانطور که قبلا نیز اشاره شد، کنترل بیشتر راننده، معرفی شده است. به‌عنوان مثال در خودروهای گران‌قیمت و مدرن مانند مرسدس بنز یا بی ام و، می‌توانید بدون زحمت و دردسر دنده‌ها را تعویض کنید و از رانندگی راحت و ایمن لذت ببرید. در میان همهمه و شلوغی‌های زندگی مدرن این ویژگی در ترافیک یا مسافرت‌های طولانی و خسته‌کننده به کمک شما می‌آید.
پدل شیفتر بسته به طراحی و کاربرد خودرو در انواع مختلف عرضه می‌شود که عملکرد و مکان نصب هر کدام متفاوت است. در این بخش انواع پدل شیفتر به‌طور خلاصه بررسی می‌شود:
رایج‌ترین نوع پدل شیفتر که در خودروهای مدرن و اسپرت استفاده می‌شود، پدل شیفتر پشت فرمان است. این نوع پدل شیفتر در پشت غربیلک فرمان نصب می‌شود که راننده بدون نیاز به برداشتن دستان خود از فرمان، می‌تواند دنده را تغییر دهد. به‌دلیل دسترسی آسان و سرعت‌عمل بالا در میان رانندگان حرفه‌ای و علاقمندان به رانندگی پرسرعت محبوبیت دارد.
این نوع پدل شیفتر روی ستون فرمان نصب می‌شود و معمولا در خودروهای کلاسیک و خاص دیده می‌شود. راننده با دسترسی به ستون فرمان، دنده‌ها را تعویض می‌کند. این طراحی زیاد رایج نیست، اما در برخی خودروهای خاص استفاده می‌شود.
نوع دیگر پدل شیفتر که کمتر رایج است در کنسول مرکزی خودرو تعبیه شده است. این نوع در خودروهایی با گیربکس دستی با نیمه‌اتوماتیک به‌کار می‌رود و راننده با دست از روی کنسول، دنده‌ها را تغییر می‌دهد. این طراحی بیشتر در خودروهای استفاده می‌شود که گیربکس قدیمی دارند یا ترکیبی ار طراحی نوستالژی و مدرن هستند.
در این بخش قصد داریم نکات مهمی را بررسی کنیم که هنگام استفاده از پدل شیفتر باید در نظر داشت:
در شرایط خاص و پرخطر خاص مانند جاده‌های کوهستانی یا برفی، پدل شیفتر رانندگی را آسان‌تر و ایمن‌تر می‌کند.
بررسی نصب پدل شیفتر روی خودروهای ایرانی
معمولا پدل شیفتر آپشنی لوکس و پیشرفته در خودروهای خارجی شناخته می‌شود؛ اما شاید برای رانندگان ایرانی سوال پیش بیاید که آیا نصب پدل شیفتر در خودروهای ایرانی امکان‌پذیر است یا خیر! با رعایت چندین شرط و نکته امکان نصب پدل شیفتر بر روی خودروهای ایرانی وجود دارد.
اگر خودروی شما گیربکس دستی داشته باشد، نصب پدل شیفتر کمی پیچیده و متفاوت خواهد بود؛ حتی شاید احتیاج به تغییرات اساسی در سیستم گیربکس باشد.
معرفی خودروهای ایرانی با قابلیت نصب پدل شیفتر
پدل شیفتر در خودروهای دنده اتوماتیک مثل دنا پلاس اتوماتیک، پژو 207 اتوماتیک و تارا اتوماتیک قابلیت نصب دارد، اما مستلزم رعایت شروط و اصول خاصی است.
بررسی مزایای پدل شیفتر
همانطور که قبلا توضیح دادیم، پدل شیفتر مزایای بسیاری دارد و تجربه‌ای به‌یادماندنی برای رانندگان به‌جا می‌گذارد. در این بخش قصد داریم به‌طور خلاصه به مزایای تکنولوژی پدل شیفتر بپردازیم:
برای بهره‌مندی از مزایای پدل شیفتر و استفاده صحیح و آگاهانه از این تکنولوژی ضرورت دارد. در این بخش به چند نکته مهم در این خصوص اشاره می‌شود:
بررسی معایب و محدودیت‌های پدل شیفتر
پدل شیفتر هم مانند هر تکنولوژی دیگر همراه با معایبی است که باید بدانیم:
در صنعت خودروسازی ابتدا پدل شیفتر به‌منظور یک آپشن نوآورانه در خودروهای مسابقه‌ای معرفی شد؛ اما با گذشت زمان به خودروهای لوکس و مدرن اضافه شد تا در شرایط خاص برای رانندگان تجربه جدیدی رقم بزند؛ شرایطی مانند رانندگی در مسافت‌های طولانی، هنگام سبقت، توقف پشت چراغ قرمز، رانندگی اسپرت، عبور از جاده‌های پر پیچ‌وخم و لغزنده و موارد دیگر.
رانندگی با خودروی مجهز به پدل شیفتر نه‌تنها هیجان‌انگیز و آسان‌تر بوده، بلکه در بهبود عملکرد خودرو تاثیر بسیاری دارد. منظور از بهبود عملکرد خودرو کاهش مصرف سوخت، افزایش عمر گیربکس و کاهش استهلاک قطعات است.
اما استفاده نادرست و بی‌رویه از آن نتیجه عکس داده و موجب استهلاک زودهنگام گیربکس و هزینه‌های گزاف می‌شود. استفاده صحیح آن نیازمند آگاهی و تجربه کافی است. بنابراین بعد از نصب پدل شیفتر، دفترچه راهنما را مطالعه کنید و یا با متخصصین مشورت کنید تا از نحوه استفاده درست آن اطمینان حاصل کنید.
