کاهش مصرف سوخت خودروهای درون‌سوز، یکی از مسائل همیشگی خودروسازان و مشتریان از دهه 1970 میلادی تاکنون بوده است. در این دهه بحران سوخت طومار خودروهای بزرگ و پیشرانه‌های پرمصرف را برای همیشه در هم پیچید و روند صنعت خودروسازی را تغییر داد. از آن دوران شاهد عرضه گسترده پیشرانه‌های چهار سیلندر شانزده سوپاپ، توربوشارژر و سوپرشارژر و در نهایت سیستم‌های هیبریدی برای خودروهای درون‌سوز بوده‌ایم.
با این وجود حتما لازم نیست که مالک یک خودرو الکتریکی یا پلاگین هیبریدی باشید تا مصرف سوخت اندکی را تجربه کنید، چرا که با رعایت برخی اصول ساده می‌توانید مصرف سوخت اتومبیل درون سوز خود را تا حد امکان کاهش دهید.
این مساله به خصوص در زمان حال و برای رانندگان ایرانی اهمیتی دوچندان یافته است زیرا سهمیه بندی بنزین و افزایش قیمت سوخت قدرت ماجراجویی را از آن‌ها سلب کرده است. در ادامه نگاهی به بهترین راه‌ها برای کاهش مصرف سوخت و صرفه جویی در هزینه‌ها خواهیم داشت، پس اگر به دنبال بهبود عملکرد اقتصادی اتومبیل خود هستید، در ادامه با ما همراه شوید.
ساده‌ترین راه برای کاهش مصرف سوخت، چک کردن میزان سلامت در باک خودرو است. مطابق تحقیقات اداره حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان آمریکا، در باک 17 درصد از خودروهای موجود در بازار دچار مشکل است و این مساله موجب افزایش مصرف سوخت می‌شود. درهای باک شکسته یا ترک خورده به راحتی موجب بخار شدن بنزین موجود در باک می‌شوند و البته گازهای خروجی از در باک نیز برای محیط زیست مضر خواهد بود.
جاده‌ها و خیابان‌های ایران به داشتن چاله‌ها و دست‌اندازهای متعدد شهرت دارند. این موانع رفتار چندان مناسبی با سیستم تعلیق خودرو ندارند و به راحتی تنظیم چرخ‌ها را برهم می‌زنند. هنگامی که زاویه چرخ‌ها به هم می‌ریزد یا سیستم تعلیق از تنظیم خارج می‌شود، موتور به قدرت بیشتری برای به حرکت درآوردن چرخ‌ها نیاز دارد. در نتیجه میزان بنزین بیشتری مصرف می‌شود و البته استهلاک لاستیک‌ها نیز افزایش می‌یابد.
تخمین زده شده که اصلاح سیستم تعلیق و زاویه چرخ‌ها، تا ده درصد در کاهش مصرف سوخت خودرو موثر خواهد بود؛ بنابراین اگر حس می‌کنید که خودرو به یک سمت کشیده می‌شود یا زاویه چرخ‌ها به هم خورده است، در اسرع وقت نسبت به اصلاح آن‌ها اقدام کنید تا مصرف سوخت اتومبیل بیش از حد افزایش نیابد.
تایرهای خودرو سطح تماس اتومبیل با مسیر را ایجاد می‌کنند و حرکت خودرو از طریق آن‌ها صورت می‌گیرد، بنابراین طبیعی است که سلامت آن‌ها تاثیر قابل توجهی بر کارکرد خودرو و مصرف سوخت آن دارد. مهم‌ترین مسائل در مورد تاثیر لاستیک‌ها بر مصرف سوخت خودرو، میزان فشار باد تایرها و سطح آج لاستیک‌ها هستند.
مطابق تحقیقات انجام شده در ایالات متحده، یک چهارم از خودروهای موجود در این کشور تایرهایی با میزان فشار هوای نامناسب دارند که باعث افزایش مصرف سوخت خودرو به میزان 2.8 درصد خواهد شد. به همین دلیل بایستی فشار هوای تایرها را به طور دائم با یک فشارسنج چک کرده و آن را تنظیم کنید. علاوه برآن با کاهش یا افزایش دمای هوا و تغییر فصول، لازم است تا فشار هوای لاستیک‌ها مطابق فصل کاهش یافته یا افزایش یابد.
استفاده از روغن موتور مناسب همواره به عنوان راهکاری شناخته شده برای کاهش مصرف سوخت، افزایش عمر موتور و کاهش مشکلات ناخواسته مطرح بوده است. این مساله که روغن موتوری کاملا سازگار با پیشرانه اتومبیل خود انتخاب کنید، موجب خواهد شد که حدود دو درصد در مصرف سوخت صرفه جویی اعمال شود.
به عبارتی دیگر تعویض روغن موتور در فواصل تعیین شده و استاندارد، موجب افزایش راندمان موتور و کاهش مصرف سوخت خواهد شد.
توصیه می‌شود در هر سرویس دوره‌ای برای تعویض فیلتر هوا نیز اقدام کنید؛ زیرا در صورتی که فیلتر هوا کثیف باشد، هوای ورودی به موتور خودرو کاهش یافته و احتراق ناقص انجام می‌شود؛ بنابراین موتور نیروی کمتری نسبت به حالت استاندارد تولید می‌کند و به ناچار باید بیشتر روی پدال گاز فشار آورد که این امر به‌راحتی می‌تواند مصرف سوخت شما را افزایش دهد.
بر اساس اطلاعات مندرج شده در صورت کثیفی فیلتر هوا، با مصرف هر لیتر بنزین حدودا نیم کیلومتر کمتر از حالت عادی پیشروی خواهید کرد!
تنظیم موتور خودرو، یکی دیگر از راه های کاهش مصرف سوخت محسوب می‌شود. به دلایل مختلفی از جمله آلاینده‌های موجود در باک یا نقایص فنی، ممکن است تا پیشرانه خودرو از تنظیم خارج شود. اگر هنگام مراجعه به مراکز معاینه فنی متوجه میزان آلایندگی بیش از حد اتومبیل خود شدید، این مساله ممکن است به علت تنظیم نبودن پیشرانه اتفاق افتاده باشد. تخمین‌ها حاکی از آن هستند که تنظیم موتور می‌تواند تا 4 درصد در کاهش مصرف سوخت موثر باشد.
کاهش وزن خودرو یکی از اولین راهکارها برای کاهش مصرف سوخت است و مهندسان خودرو سال‌ها است که در این زمینه تلاش می‌کنند. با این وجود حتما لازم نیست یک مهندس خودرو باشید تا وزن اتومبیل خود را کاهش دهید، بلکه با حذف اقلام ناخواسته از صندوق عقب می‌توانید به این هدف دست یابید. هر 50 کیلوگرم وزن اضافه در خودرو، مصرف سوخت وسیله نقلیه را به میزان یک الی دو درصد افزایش می‌دهد.
یکی از بهترین راه‌های صرفه جویی در مصرف سوخت، خاموش کردن پیشرانه خودرو هنگام توقف‌های طولانی مدت است. به طور معمول اگر قرار است خودرو شما بیش از 2 دقیقه در حالت ایستا فعالیت کند، بهتر است تا پیشرانه خاموش شود. مصرف سوخت موتور در حالت ایستا به علت نسبت کمتر هوا، بیشتر از حالتی است که خودرو حرکت می‌کند.
البته امروزه بسیاری از خودروها به سیستم زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها مجهز هستند که سیلندرهای اضافه را هنگام درجا کار کردن پیشرانه متوقف می‌کنند. همچنین قبل از رانندگی اتومبیل خود را گرم نکنید چرا که این مساله موجب اتلاف وقت و انرژی می‌شود.
رانندگان به طور معمول عادت دارند تا هنگام رانندگی پای چپ خود را روی پدال ترمز قرار دهند. این مساله سبب می‌شود تا راننده به طور ناخواسته ترمز بگیرد و این مساله علاوه بر ایجاد استهلاک دیسک و لنت ترمز، موجب افزایش مصرف سوخت خودرو نیز می‌شود. در صورتی که پای خود را هنگام رانندگی روی سطح نگه دارید، تا 35 درصد در مصرف سوخت اتومبیل خود صرفه جویی خواهید کرد.
در سرعت های بالا باز بودن شیشه خودرو شدیدا در مصرف سوخت تاثیر دارد و موجب اتلاف انرژی، افزایش مصرف سوخت و متعاقبا ایجاد هزینه بیشتر خواهد شد. ناگفته نماند که در نقطه مقابل، چنانچه تمایل دارید تا حد ممکن در مصرف سوخت صرفه‌جویی کنید بهتر است در سرعت‌های پایین، تهویه هوا را روشن نکنید و به جای آن شیشه‌ها را پایین بکشید.
حرکت با سرعتی کند و همانند یک حلزون، موجب اعصاب خوردی سایر رانندگان خواهد شد و قطعا چنین کاری به هیچ راننده‌ای توصیه نمی‌شود. با این وجود با اجتناب از رانندگی شتاب‌زده و کاهش اندک سرعت به اندازه 10 کیلومتر بر ساعت، می‌توانید تا هفت درصد در مصرف سوخت صرفه جویی کنید.
تجربه شتاب‌گیری یک خودرو و تعویض سریع دنده‌ها برای هر راننده‌ای لذت بخش خواهد بود. ترمز گرفتن و گاز دادن و شنیدن صدای نعره پیشرانه نیز موجب افزایش هیجان رانندگان جوان می‌شود در عین حال میزان اشتهای موتور برای بلعیدن سوخت را نیز افزایش می‌دهد.
به همین دلیل توصیه می‌شود اگر به دنبال کاهش مصرف سوخت اتومبیل خود هستید، سبکی آرام را در رانندگی پیگیری کرده و از شتاب‌گیری‌های بی‌مورد پرهیز کنید.
تمامی راهکارهای گفته شده برای کاهش مصرف سوخت، براساس مطالعات دقیق سازمان‌های حمایت از حقوق مصرف کننده به دست آمده‌اند و اجرای آن‌ها نقش مهمی در کاهش مصرف بنزین خودرو شما خواهد داشت. با این حال موارد مهم دیگری نیز در این زمینه مطرح هستند، برای مثال بایستی دمای پیشرانه را همواره در سطحی مناسب نگه دارید. افزایش بیش از حد دمای موتور موجب بخار شدن بنزین و افزایش مصرف سوخت می‌شود.
شستشوی انژکتور در فواصل منظم نیز راهکاری مناسب برای کاهش مصرف سوخت است. به دلیل کیفیت پایین بنزین توزیع شده در اکثر نقاط کشور، طبیعی است که انژکتور خودرو آلوده شود و نتواند میزان ترکیب سوخت و هوا را به خوبی تنظیم کند. در نتیجه مصرف سوخت افزایش خواهد یافت. امیدواریم که با رعایت نکات گفته شده در متن، بتوانید در مصرف سوخت خودرو صرفه جویی کرده و هزینه‌های نگهداری اتومبیل خود را کاهش دهید.
