در سالهای اخیر، ایمنی سرنشینان اهمیت بسیار بالایی در صنعت خودرو جهان پیدا کرده است و هر روز استانداردهای مربوط به آن سختگیرانهتر میشوند. در این میان نبایستی از نقش آپشنهای ایمنی غافل شویم. چرا که این آپشنها به کمک سیستمهای پیشرفته الکترونیکی میتوانند تا حدود زیادی خطاهای انسانی را تصحیح و به حفظ جان و مال سرنشینان کمک کنند. یکی از آپشنهای ایمنی که امروز روی اکثر خودروهای مونتاژی و وارداتی بازار کشور ما دیده میشود، سیستم کنترل کشش یا همان TCS (Traction Control System) است که نقش مهمی در کنترل پایداری خودرو ایفا میکند. به همین بهانه در این مقاله از «فروشگاه اینترنتی آپشن کار» به سراغ بررسی جامع سیستم TCS رفتهایم. اگر شما هم دوست دارید بیشتر با نحوه کار این آپشن ایمنی و نکات استفاده از آن آشنا شوید، در ادامه با ما همراه باشید.
تاریخچه سیستم TCS
ایده اصلی سیستم TCS به دهه 60 میلادی و دیفرانسیلهای لغزش محدود یا همان LSD (Limited Slip Differential) برمیگردد. دیفرانسیل لغزش محدود از سیستمی کاملاً مکانیکی شامل یکسری صفحه کلاچ، چرخ دنده و فنر بهره میبرد و اگر یکی از چرخهای متصل به دیفرانسیل دچار لغزش شود (اصطکاک آن با سطح کاهش یابد)، نیروی کمتری به آن منتقل میکند و مانع از دست رفتن پایداری خودرو میشود.
تا این که در سال 1971، شرکت بیوک سیستمی با نام مکس تِرَک (MaxTrac) را معرفی کرد که با استفاده از یک کامپیوتر ساده، هرزگردی یک چرخ را تشخیص میداد و با انتقال نیرو به سایر چرخها، حداکثر کشش را برای خودرو ایجاد میکرد. سیستم TCS امروزی هم نمونه تکامل یافته و پیشرفته همین سیستم مکس ترک بیوک است و استفاده از آن از اواخر دهه 80 میلادی روی محصولات مرسدس بنز، تویوتا و ب ام و رایج شد. برخی از خودروسازان دنیا هم این سیستم را با نام ASR (Acceleration Skid Regulation) روی محصولات خود نصب میکنند که به معنی سیستم ضد لغزش در هنگام شتابگیری است.
کاربرد و نحوه عملکرد سیستم TCS
کاربرد سیستم TCS برای جلوگیری از هرزگردی یک یا چند چرخ خودرو در هنگام شتابگیری یا حرکت در سطوح لغزنده و در نتیجه، حفظ پایداری خودرو در این شرایط است.
خودروهای مجهز به TCS در هر چرخ خود یک سنسور سرعت دارند که این سنسورها، سرعت لحظهای هر چرخ را محاسبه و به صورت دائمی به ECU خودرو ارسال میکنند. حال اگر یک یا چند چرخ خودرو به دلیل لغزندگی مسیر، دچار هرزگردی شود، سرعت چرخش آن بیشتر از سایر چرخها خواهد شد که با تشخیص این موضوع توسط سنسورهای مذکور، بسته به میزان پیشرفته بودن سیستم TCS، یک یا چند عمل زیر انجام میشود تا سرعت چرخ هرزگرد، با سرعت سایر چرخها یکسان و پایداری خودرو حفظ شود:
- اعمال ترمز به صورت مستقل به چرخ دارای هرزگردی
- به تأخیر انداختن زمان بندی احتراق در یک یا چند سیلندر
- کاهش سوخت ورودی به یک یا چند سیلندر
- کاهش بوست توربو توسط یک شیر سلونوئیدی و در نتیجه کاهش لحظهای قدرت پیشرانه
سیستم TCS به نوعی مکمل ترمز ABS است و سنسورهای سرعت آن معمولاً با سنسورهای سیستم ABS مشترک هستند. ضمن اینکه ECU خودرو به عنوان مغز متفکر TCS عمل میکند و با تشخیص هرزگردی، در کسری از ثانیه دستورهای لازم را به عملگرهای مختلف میدهد. چرا که از دست رفتن پایداری خودرو حتی برای یک ثانیه، میتواند فاجعه آفرین باشد.
نکات لازم در استفاده از سیستم TCS
استفاده از سیستم TCS پیچیدگی خاصی ندارد. چرا که کارکرد آن به صورت تمام اتوماتیک است و لازم نیست راننده برای وارد عمل کردن این سیستم، کار خاصی انجام دهد. با این وجود در اکثر خودروهای مجهز به سیستم TCS دکمهای برای خاموش کردن سیستم مذکور وجود دارد که بهتر است بدانید که چه وقت لازم است تا TCS را خاموش کنید؟
- هنگام شروع حرکت در مسیرهای یخزده بهتر است TCS را خاموش کنید تا خودرو توان بیشتری برای شروع حرکت داشته باشد.
- گاهی با گیرکردن یک چرخ در شن یا گل، لازم است چرخ کمی هرزگردی داشته باشد تا بتواند از این حالت بیرون بیاید. در این مواقع نیز بهتر است TCS را خاموش کنید.
- اگر روزی با رعایت تمام شرایط ایمنی و در پیست مسابقه تصمیم گرفتید کمی شیطنت کنید و دریفت یا دونات بزنید هم لازم است تا سیستم TCS را غیرفعال کنید.
نکته دیگری هم که لازم است در این بخش به آن اشاره کنیم. چراغ هشدار سیستم TCS است. این چراغ هشدار که در مجموعه پشت آمپر خودرو قرار دارد و به شکل یک خودرو در حال لیز خوردن است، موقع استارت زدن چند ثانیهای روشن میماند و بعد خاموش میشود که نشانه سلامت سیستم TCS است. اما اگر این چراغ روشن ماند، شاید به اشتباه TCS را خاموش کرده باشید. در غیر این صورت، مشکلی در سیستم وجود دارد و بهتر است هرچه سریعتر به تعمیرگاه مراجعه کنید.
وقتی هم که پایداری خودرو در حال از دست رفتن است و سیستم TCS برای حفظ پایداری وارد عمل میشود، چراغ مذکور به صورت چشمک زن روشن میشود.
کلام پایانی
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم؛ سیستم کنترل کشش یا TCS یکی از مهمترین آپشنهای ایمنی است که نقش مهمی در جلوگیری از تصادف و یا واژگونی خودرو ایفا میکند. این سیستم در عین حال، مکانیزم عملکردی سادهای دارد و با هزینه نهچندان بالایی روی خودروها نصب میشود اما متأسفانه هنوز این آپشن روی اکثر خودروهای داخلی وجود ندارد که امیداریم در آینده نزدیک، با اجبار سازمان استاندارد و پلیس راهنمایی رانندگی، بتوانیم TCS و ESP را به صورت استاندارد روی خودروهای ساخت داخل هم داشته باشید.
لازم است مجدداً تذکر دهیم که اگر خودرویتان به TCS مجهز است، تا جای ممکن این سیستم را غیرفعال نکنید و همیشه حواستان به چراغ هشدار آن باشد.
در این مقاله از مجله آپشن کار سعی کردیم شما را به صورت مختصر و ساده با یکی از آپشنهای ایمنی رایج روی خودروهای روز دنیا آشنا کنیم که امیدواریم مفید بوده باشد. لازم به ذکر است که شما میتوانید انواع آپشنهای استاندارد و افتر مارکت خودروهای موجود در بازار کشور با به راحتی و با ضمانت اصل بودن قطعه از فروشگاه اینترنتی آپشن کار سفارش دهید و در سریعترین زمان ممکن درب منزل تحویل بگیرید.